Organizacje pozarządowe

Aktualne informacje

Tutaj znajdziesz aktualne informacje o konkursach ofert dla organizacji pozarządowych i ich wynikach.

Konsultacje z organizacjami pozarządowymi

Ogłoszenie o konsultacjach z organizacjami pozarządowymi

Przydatne pliki

Aspekty prawne

Podstawowym dokumentem regulującym kwestie współpracy organów administracji publicznej, w tym organów jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi jest Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Określa ona: zasady prowadzenia działalności pożytku publicznego przez organizacje pozarządowe i korzystania z tej działalności przez organy administracji publicznej w celu wykonywania zadań publicznych, uzyskiwania przez organizacje pozarządowe statusu organizacji pożytku publicznego oraz funkcjonowania organizacji pożytku publicznego
i sprawowania nadzoru nad prowadzeniem działalności pożytku publicznego.

Zgodnie z polskim prawem organy administracji publicznej realizują zadania publiczne we współpracy z organizacjami pozarządowymi prowadzącymi, odpowiednio do terytorialnego zakresu działania organów administracji publicznej, działalność pożytku publicznego
w zakresie odpowiadającym zadaniom tych organów.

Sfera zadań publicznych obejmuje bardzo szeroki zakres działalności, w tym m.in.:

1. działalność wspomagająca rozwój wspólnot i społeczności lokalnych;
2. popularyzacja działań z zakresu nauki, edukacji, oświaty i wychowania;
3. promocja i ochrona zdrowia służąca propagowaniu wiedzy o zachowaniach zdrowotnych oraz profilaktyce chorób, uzależnień alkoholowych i przeciwdziałaniu narkomanii;
4. działalność na rzecz rozwoju i upowszechniania turystyki i krajoznawstwa, w szczególności poprzez popularyzację aktywnych form wypoczynku i rekreacji wśród dzieci, młodzieży i dorosłych;
5. wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej;
6. stwarzanie przyjaznych warunków do realizacji przedsięwzięć o charakterze artystycznym
   i społeczno-kulturalnym oraz wspieranie projektów służących ochronie dóbr kultury, tradycji, sztuki
   i dziedzictwa narodowego;
7. aktywizacja i integracja społeczna osób w wieku emerytalnym, stymulowanie ich rozwoju osobowego oraz psychicznej i fizycznej sprawności poprzez prowadzenie działalności edukacyjnej, włączenie do kształcenia ustawicznego, działalności kulturalnej, twórczej i krajoznawczo-turystycznej, a także propagowanie aktywnego trybu życia;
8. udzielanie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego;
9. kształtowanie i pobudzanie świadomości ekologicznej mieszkańców gminy;
10. wykonywanie zadań objętych ustawą o pomocy społecznej;
11. podtrzymywanie i upowszechnianie tradycji narodowej, pielęgnowanie polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;
12. ratownictwo i ochrona ludności;
13. działalność na rzecz osób niepełnosprawnych.

Współpraca organizacji pozarządowych z władzami publicznymi powinna być realizowana z zachowaniem zasad:

Pomocniczości i suwerenności stron

Organy samorządów współpracują z organizacjami, a także wspierają ich działalność oraz umożliwiają realizacje zadań publicznych respektując jednocześnie prawo tych organizacji do odrębności i suwerenności.

Partnerstwa

Samorządy traktują organizacje pozarządowe, jako równoprawnych partnerów w definiowaniu problemów społecznych, określaniu sposobów ich rozwiązywania oraz realizacji zadań publicznych. Jednocześnie oczekują aktywnego uczestnictwa w realizacji zadań wynikających ze współpracy.

Efektywności

Samorządy dokonują wyboru najbardziej efektywnych sposobów realizacji zadań publicznych przez organizacje pozarządowe i jednocześnie oczekują od organizacji sporządzania ofert zgodnie z wymaganiami przedstawionymi w specyfikacji zadania, rzetelnej realizacji powierzonych zadań oraz wywiązywania się z obowiązków rozliczenia finansowego i sprawozdawczości.

Uczciwej konkurencji

Wszystkie organizacje pozarządowe traktowane są równorzędnie przy realizacji zadań publicznych (m.in. dostęp do informacji, jednakowe kryteria ocen dla podmiotów konkurujących).

Jawności

Działania samorządów są jawne, a wszelkie możliwości współpracy z organizacjami pozarządowymi powinny być powszechnie znane, dostępne, jasne i zrozumiałe (procedury, kryteria podejmowania decyzji, zamiary, cele, wysokość środków).

Legalności

Wszelkie działania samorządów i organizacji pozarządowych powinny odbywać się z poszanowaniem przepisów prawa.

Formy współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi

 Formy współpracy międzysektorowej można podzielić na:

• finansowe – zlecanie realizacji zadań publicznych, umowy o wykonanie inicjatywy lokalnej, umowy partnerstwa
• niefinansowe – wzajemne informowanie, konsultowanie aktów normatywnych, tworzenie wspólnych zespołów o charakterze doradczym i inicjatywnym.

Zlecanie realizacji zadań publicznych

Jedną z form współpracy administracji z organizacjami pozarządowymi jest zlecanie realizacji zadań publicznych poprzez:

• powierzenie wykonywania zadań publicznych wraz z udzieleniem dotacji na finansowanie ich realizacji. Powierzenie ma, więc miejsce wówczas, gdy samorząd przekazuje organizacji realizację danego zadania i w konsekwencji przekazuje również środki na sfinansowanie całości kosztów jego wykonania.
• wspieranie wykonywania zadań publicznych wraz z udzielaniem dotacji na dofinansowanie ich realizacji. Wspieranie dotyczy sytuacji, gdy organizacja z własnej inicjatywy podejmuje pewne działanie, które samorząd uznaje za potrzebne i dlatego przeznacza środki na jego dofinansowanie. Pozostałą część kosztów realizacji zadania organizacja pokrywa we własnym zakresie z innych źródeł.

Wspieranie oraz powierzanie odbywa się zwykle po przeprowadzeniu otwartego konkursu ofert

Organ administracji publicznej, który zamierza zlecić realizację zadania publicznego organizacjom pozarządowym, ogłasza w tym celu konkurs ofert. Szczegółowe zasady przeprowadzania konkursu określa Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Istnieje także możliwość uproszczonego zlecenia wykonania zadania publicznego – o charakterze lokalnym lub regionalnym – na wniosek organizacji pozarządowej z pominięciem otwartego konkursu ofert przy zachowaniu łącznie następujących warunków:

• wysokość dofinansowania zadania publicznego nie przekracza 10 tys. złotych
• realizacja zadania publicznego ma nastąpić w okresie nie dłuższym niż 90 dni.

Organizacja przygotowuje i składa ofertę na realizację zadania publicznego. W przypadku uznania zadania za celowe, organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego przedstawia ofertę do publicznej wiadomości (BIP, siedziba organu, strona internetowa organu). W trakcie 7 dni każda osoba prawna lub fizyczna może zgłaszać swoje uwagi dotyczące oferty. Po upływie 7 dni oraz rozpatrzeniu ew. uwag zawierana jest umowa pomiędzy samorządem a organizacją.