Ponad 715 tys. osób otrzymało wyższe świadczenia w ramach tzw. renty wdowiej. Od 1 lipca trafiło do nich dodatkowo 253 mln zł. Renta wdowia wynosi średnio 355,58 zł – wynika z najnowszych danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Renta wdowia to połączone świadczenia, np. 100 proc. własnego świadczenia (emerytury lub renty) oraz 15 proc. świadczenia przysługującego po zmarłym małżonku lub odwrotnie. Określa się to jako zbieg świadczeń. Część uprawnionych osób otrzyma świadczenie z dwóch instytucji: z ZUS i z innego organu emerytalno-rentowego. Oznacza to, że tacy klienci dostaną w jednym miesiącu dwie wypłaty w różnych terminach.
Osoby te otrzymają natomiast jedną decyzję – od tego organu, który będzie im wypłacał 15 proc. świadczenia. Druga instytucja poinformuje je o kontynuowaniu wypłaty dotychczasowego świadczenia w wysokości 100 proc.
W zbiegu świadczeń może wystąpić kombinacja aż 140 różnych świadczeń. Proces obsługi renty wdowiej został zautomatyzowany w maksymalnym możliwym zakresie, czyli wszędzie tam, gdzie pozwalały na to przepisy i dostępność danych w systemach, oraz pod warunkiem, że wniosek złożony przez klienta był kompletny.
Równolegle do wypłat świadczeń przetwarzane są także decyzje odmowne, których łączna liczba wynosi obecnie 87,7 tys.
ZUS uruchomił wypłaty świadczeń w zbiegu z rentą rodzinną na łączną sumę 2 mld 406,1 mln zł (z czego kwota świadczeń wypłacanych w 15 proc. wynosi 253,1 mln zł).
W przypadku zbiegu świadczenia z rentą rodzinną, w którego skład wchodzi świadczenie wypłacane przez inny organ emerytalno-rentowy, ZUS rozpocznie wypłaty po zakończeniu postępowania z tą instytucją. Po ustaleniu zbiegu ZUS zmieni termin płatności na 6. dzień każdego miesiąca, jeśli świadczenia te były wypłacane dotychczas w innym terminie.
W 62 proc. przypadków zbieg świadczeń ma konstrukcję: 100 proc. renty rodzinnej + 15 proc. własnego świadczenia.
ZUS jest jedną z instytucji, które wypłacają te świadczenia – obsłuży ok. 90 proc. wszystkich wniosków, a do tej pory do ZUS wpłynęło 1 mln 40 tys. wniosków. Inne organy emerytalno-rentowe, które przyjmują wnioski o rentę wdowią, to: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), Biuro Emerytalne Służby Więziennej (BESW), Wojskowe Biuro Emerytalne (WBE) oraz Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (ZER MSWiA).
Aby ZUS mógł wypłacić rentę wdowią, osoba wnioskująca musi spełnić łącznie wszystkie cztery warunki. Kobieta powinna mieć co najmniej 60 lat, a mężczyzna – co najmniej 65 lat, do dnia śmierci małżonka pozostawać z nim we wspólności małżeńskiej, nie być obecnie w związku małżeńskim oraz nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż w dniu ukończenia 55 lat przez kobietę i 60 lat przez mężczyznę.
ZUS wyda decyzję, w której odmówi ustalenia zbiegu świadczeń, jeżeli wdowa lub wdowiec nie spełnią choć jednego ze wskazanych warunków lub jeżeli wysokość przynajmniej jednego z ustalonych świadczeń będzie równa kwocie limitu, czyli trzykrotności kwoty najniższej emerytury, lub ją przekroczy. Ograniczenie wysokości sumy świadczeń do trzykrotności kwoty najniższej emerytury zastosowano dotychczas w 5 proc. przypadków wypłaconych świadczeń w zbiegu.
Do najczęstszych przyczyn decyzji odmownych należą: zbyt wysoka kwota świadczenia aktualnie wypłacanego (powyżej trzykrotności kwoty najniższej emerytury), nabycie prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, brak prawa do własnego świadczenia, brak prawa do renty rodzinnej, zawarcie nowego związku małżeńskiego, niepozostawanie we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka, a także nieosiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego.
Od wydanych przez ZUS decyzji w sprawie renty wdowiej można się odwołać do sądu.
Informacja: ZUS